BÀI 45 : NGUYÊN LÝ BẤM HUYỆT ( Phần 2 )
Nguyễn Toàn Thắng
Trước khi học môn “ Thập chỉ Đạo” tôi có đọc một bài viết “ Có người còn chữa bệnh thần kỳ còn hơn cả Thần y Võ Hoàng Yên” . Bài viết đó nói về Cụ Huỳnh Thị Lịch, người đã khai sinh ra bộ môn bấm huyệt Thập chỉ Đạo này. Cụ Lịch mất đã lâu, những người hậu thế sau này chỉ biết về cụ qua những giai thoại chữa bệnh thần kỳ, cũng như một số tài liệu mà cụ để lại.
Cụ Huỳnh Thị Lịch
Việc chữa bệnh có tính thuyết phục nhất là bằng mắt thấy tai nghe. Cho đến giờ cũng chưa thấy ai có tài chữa bệnh giỏi giống như những giai thoại chữa bệnh của Cụ Lịch để lại. Nhưng có một người mà người dân đã phong là Thần y hiện vẫn đang chữa bệnh cho mọi người, đó là Lương y Võ Hoàng Yên. Qua những thước phim được ghi lại trên mạng chúng ta thấy được bằng cách bấm huyệt, xoa bóp lương y Võ Hoàng Yên đã làm bệnh nhân khỏi bệnh ngay lập tức, thật là thần kỳ, đặc biệt nhất là những bệnh giống như của Cụ Lịch đã làm như chữa câm, điếc, bại liệt …vvv. Có người nói cách chữa của Thần y Võ Hoàng Yên cũng là Thập chỉ Đạo, nhưng chính Ông Võ Hoàng Yên đã nói mình học môn này từ những nhà chùa ở quê hương ông. Qua cách chữa bệnh thì ta cũng thấy rằng 2 cách hoàn toàn khác nhau và không phải xuất phát từ một thầy dạy học, có điều nguyên lý trị bệnh thì hoàn toàn giống nhau.
Ở cách chữa bệnh của Lương y Võ Hoàng Yên chúng ta còn thấy thấp thoáng lối chữa bệnh mạnh bạo, dứt khoát của môn võ thuật. Chúng ta cũng được nghe kể lại hồi xưa cụ Lịch cũng rất giỏi võ, có một điều chắn chắn là cả 2 đều giỏi về môn cơ thể con người. Bằng cách nhìn và sự cảm nhận ở đôi tay cả hai đều có thể đoán được nguyên nhân bệnh xuất phát từ đâu. Chúng ta không có được những thước phim chữa bệnh của Cụ Lịch, nhưng những bộ phim chữa bệnh của Lương y Võ Hoàng Yên thì đã làm không biết bao nhiêu người phải trầm trồ thán phục. Một người như vậy ngoài việc rất giỏi về lý thuyết thì còn phải có năng khiếu về chữa bệnh cho người. Tức là bằng hai bàn tay ông ta có thể suy đoán được bệnh tật đang ở trong tình trạng như thế nào và phương án xử lý ra làm sao. Chúng ta thấy rằng lối chữa bệnh sở trường của ông ta là phục hồi các chức năng về cơ bắp, các bệnh câm điếc, chữa trị các khối u bướu trong cơ thể người, tất cả đều dùng sức của đôi bàn tay. Bằng bàn tay ông ta có thể nắn chỉnh các cơ bắp, các khớp về đúng vị trí của nó, các cơ bắp lâu ngày bị cứng hoặc co lại thì giờ được kéo dãn cho mềm ra, các khối u được day bóp theo những chiều nhất định thì từ từ xẹp xuống hay biến mất. Những việc làm này nhìn qua thì đơn giản nhưng thực sự là rất khó, phải là người có kinh nghiệm, có hiểu biết sâu sắc về bệnh tật, về cơ thể con người thì mới tác dụng một lực vừa đủ khi bấm huyệt, nắn, bóp, bẻ, lắc, cũng như phải biết day , bấm , miết, gõ các khối cơ bắp theo những chiều như thế nào.
Thần y Võ Hoàng Yên
Chúng ta đều biết rằng cơ thể con người được tạo thành từ bộ xương và các khối cơ bắp. Bộ xương muốn đứng vững được thì phải có sự liên kết chắc chắn của hệ gân cơ, các khối cơ bắp, một khi các khối cơ bắp lỏng lẻo thì bộ xương sẽ suy sụp. Chúng ta ví cơ thể người như một ngôi nhà, lúc còn trẻ các cơ bắp, gân cơ khỏe mạnh làm cơ thể đứng thẳng và chắc chắn, nhưng do bệnh tật, do bị thương từ ngoại lực tác dụng vào, do về già các cơ bắp bị lão hóa làm suy yếu hệ khung xương, làm nó không còn chắc chắn và đứng thẳng như xưa, cũng từ lý do đó mà làm cản trở sự trao đổi chất của cơ thể và sinh ra các bệnh tật tiếp theo. Để khung xương được thẳng lại như xưa thì người ta phải điều chỉnh các khớp xương vào đúng khớp của nó, phải tác dụng cho các cơ bắp khỏe lên , các cơ bị co cứng thì cần cho nó mềm ra, hoặc các cơ bị co lại, bị vặn vẹo sai với vị trí ban đầu của nó thì cần được bấm, xoa đúng những điểm cần thiết dể phục hồi lại chức năng của nó , hoặc cũng có thể hiểu là chúng ta làm cho khí huyết lưu thông. Ngoài xã hội chúng ta thường thấy có người bị méo một bên mồm, bị lệch một bên vai, bị chân thấp chân cao..vv. Những cái đó phần lớn là sự co kéo của cơ bắp tạo nên. Cơ bắp bị biến dạng cũng do nhiều nguyên nhân khác nhau, do bệnh tật, do bị thương, do lão hóa, do những bệnh di truyền, mãn tính. Việc phục hồi cơ bắp như vậy nhanh và hiệu quả nhất thường bằng cách bấm huyệt xoa bóp và luyện tập, muốn làm tốt việc này thì cần có sự hiểu biết về cấu tạo cơ thể người, về hệ gân cơ, hệ xương và cũng hiểu biết phần nào về sự hư hỏng của nó liên quan đến não bộ.
Qua cách chữa bệnh của thần y Võ Hoàng Yên chúng ta thấy rất rõ điều này. Có những bệnh ông còn bẻ cổ, bẻ ngực, bẻ tay , bẻ chân để cho các khớp trở về đúng vị trí của nó hay cho cả cơ thể ngay ngắn trở lại. Những việc làm như vậy ngoài việc phải rất quen tay còn phải có sự cảm nhận được giới hạn cơ thể của từng người, vì nếu làm sai động tác hoặc quá mạnh thì có khi làm bệnh nặng thêm hoặc nguy hiểm đến tính mạng con người, thí dụ như những động tác bẻ cổ hay bẻ gập xương sống chẳng hạn.
Thực ra chúng ta cũng hay nghe nhiều giai thoại chữa bệnh thần kỳ về sai khớp, bong gân, gãy xương của một số ông thầy lang ở làng quê Việt Nam, những ông thầy đó người ta thường gắn cho một cái tên là mát tay. Nhưng một người lại có thể chữa được nhiều bệnh đó gộp lại thì chỉ có lương y Võ Hoàng Yên, hoặc không chỉ chữa được bệnh như thế mà còn đưa ra nền tảng lý thuyết của nó như cụ Huỳnh Thị Lịch. Những người này ngoài hiểu biết về bệnh tật thì họ còn phải có kinh nghiệm trong cách nhìn, sự cảm nhận bệnh tật của đôi bàn tay. Có lẽ không phải chỉ bên Đông y mới làm được điều này, bên tây y họ cũng rất hiểu rõ vấn đền này, họ cũng có hẳn khoa phục hồi chức năng nhưng họ lấy máy móc làm phương tiện chính, và nhiều khi lấy tiêu chuẩn của 1 người áp dụng cho nhiều người nên nhiều khi chữa bệnh rất đơn giản thì họ lại làm cho vô cùng phức tạp, vừa tốn kém, lại vừa không khỏi bệnh. Phương tiện cuối cùng của họ không phải là hai bàn tay mà lại là con dao giải phẫu.
Qua cách chữa bệnh về điểm huyệt xoa bóp chúng ta thấy rằng không phải vấn đề chính là lý thuyết, mà chính là cách làm. Thế mạnh của điểm huyệt xoa bóp là làm phục hồi lại hệ gân cơ, cơ bắp, xắp xếp lại những lệch lạc về khớp xương, về cơ bắp, làm cơ bắp đang cứng được mềm ra, những việc đó nó mới dẫn đến việc lưu thông khí huyết, và khi khí huyết được lưu thông thì nó bổ trợ lại cho cơ thể và các bộ phận được phục hồi, nó làm cho các hệ cơ co kéo về đúng vị trí của nó và làm cho sự điều chỉnh bộ khung xương của cơ thể xẩy ra một cách tự động mà không cần sự can thiệp giải phẫu bên ngoài, đây cũng là điều kiên để chữa trị những bệnh kinh niên mãn tính trong cơ thể người.
Hệ gân cơ của con người
Trở lại vấn đề bấm huyệt! Vậy làm sao chúng ta tìm được chính xác huyệt cần bấm. Những người có khả năng bằng đôi mắt, bằng bàn tay để nhận biết được huyệt cần bấm, cần day ở những nơi nào như Cụ Lịch, như Lương y Võ Hoàng Yên quả thật là rất hiếm. Cụ Lịch còn đưa ra cả cách khóa huyệt để chữa cả những vùng mà ta chưa xác định được chính xác, tuy vậy cách này không tác dụng ngay lập tức được. Vậy có cách nào? Theo tôi trước tiên chúng ta phải hiểu biết về cơ thể con người, đặc biệt là hệ xương, hệ gân cơ, cơ bắp và hệ mạch máu. Chẳng hạn ở các khớp đầu gối, cổ tay, cổ chân, khớp cổ, khớp vai.. vvv. Nơi đó thường là điểm bắt đầu hay là điểm kết thúc của một hệ cơ bắp, gân cơ nào đó, Cụ Lịch và Lương y Võ Hoàng Yên thường bấm những vị trí này để chữa những hệ cơ bắp, gân cơ tương ứng. Hay trong việc chữa các khối u ta cũng phải nắm rõ miết những khối cơ bắp nào và theo những chiều nào để có thể xẹp đi. Đây là lý thuyết chung, nhưng cụ thể lại còn phụ thuộc vào bệnh tật từng người, bằng kinh nghiệm, bằng sự hiểu biết để đưa ra hướng đều trị thì mới khỏi bệnh, còn nếu ta cứ làm máy móc theo lý thuyết thì khỏi bệnh có tỷ lệ ăn may là nhiều. Những việc trên là khi ta chữa bệnh cho người khác, còn nếu chữa bệnh cho bản thân thì tôi thấy có một cách xác định huyệt bệnh khá chính xác: Chúng ta đều biết rằng não bộ có quan hệ chặt chẽ với các bộ phận cơ thể người, vì thế một vùng nào đó khí huyết không lưu thông thì sẽ trương ứng với một vùng không lưu thông trên não. Nếu ta bấm huyệt ở một điểm nào đó nà cảm thấy đau tê tê hơn mức bình thường, đồng thời khí bấm và day huyệt ta hít khí mạnh lên vùng não, nếu thấy khí hít thở mạnh mẽ hơn bình thường thì nơi đó thường là huyệt bệnh. Khi xem Võ Hoàng Yên chữa bệnh chúng ta cũng thấy nhiều khi muốn bấm huyệt theo chiều này thì trước đó ông ta làm theo chiều ngược lại, nó giống như xiết ốc chưa đúng ren thì ta phải xoay ngược lại nhả ốc ra vài lần rồi mới xiết chặt vào. Nhiều khi ông Yên muốn nắn cổ bệnh nhân về bên phải thì có khí ông ấy gập cổ về bên trái vài lần rồi mới nắn về bên phải, hay muốn làm tan khối u trên trán thì trước đó còn vuốt cho khối u to lên rồi sau đó mới làm cho nó tan đi. Những việc làm như vậy đều do kinh nghiệm kết hợp với sự suy luận trong lý thuyết mà ra. Đây cũng chính là bản chất của người chữa bệnh giỏi trong y học cổ truyền, với cùng một thang thuốc giống nhau nhưng những thầy thuốc giỏi cho những liều lượng thuốc khác nhau cho từng bệnh nhân và bệnh nhân có thể khỏi ngay lập tức.
Trong môn điểm huyệt xoa bóp nó vẫn còn thiếu một một điều mà vì nó khi chữa những bệnh kinh niên mãn tính hoặc di truyền ta vẫn chưa chữa dứt tới cùng được. Cách bắt mạch của Đông ý đã chỉ ra rằng: Khi bệnh còn nhẹ thì mạch còn ở ngoài da, khi nặng thì mạch đã chìm vào cơ bắp, khi rất nặng hết cách chữa thì mạch đã đi vào trong xương. Với phương pháp điểm huyệt xoa bóp thì chỉ có khả năng tác động được đến vùng cơ bắp, mà chưa tác dụng được vào phần xương. Những bệnh nặng đã ăn sâu vào xương thì cần có sự châm xương hay giải phẫu tận xương thì mới trị dứt bệnh được. Trong y học cổ truyền không có môn châm xương, thực tế khi châm xương thì tác dụng của nó sẽ mạnh gấp nhiều lần so với việc ta mới chỉ làm ở vùng cơ bắp. Đọc Tam quốc Chí ta thấy có cảnh Lương y Hoa Đà cạo xương cho Quan Công để trị bệnh bị tên độc bắn vào tay. Đó chính là một hình thức châm xương, và xương cũng là nơi sản sinh ra máu nên tác dụng của nó vào hệ tuần hoàn, vào hệ thần kinh lên thẳng não bộ là vô cùng lớn.
Trong việc chữa bệnh thì bệnh nhân cũng cần có sự hiểu biết về y học. Những bệnh kéo dài hàng chục năm trời mà đòi hỏi chữa một lần sẽ khỏi hoàn toàn là điều không tưởng. Những người giỏi như Cụ Lịch, Như Lương y Võ Hoàng Yên chỉ làm một lần mà bệnh đã chuyển biến rõ ràng thì cũng là quá giỏi, nhưng để khỏi hẳn thì còn phải làm nhiều lần nữa, như vậy nhiều khi thầy thuốc không có điều kiện làm được, thì mỗi bệnh nhân cần có sự tập luyện bản thân mình thì mới có khả năng khỏi bệnh hoàn toàn được. Chúng ta cũng được nghe lại Cụ Lịch chữa bệnh bại liệt cho trè con có khi tới 5 – 10 năm mới khỏi.
Nếu chỉ cần nhìn các thần y bấm ở đâu thì mình bấm theo đó bệnh sẽ khỏi, thì ai ai cũng có thể trở thành thần y. Những Thần y có được kết quả được mọi người công nhận thì họ cũng phải mất bao nhiêu năm học hành gian khổ, và còn phải có niềm đam mê nghề nghiệp, cuối cũng mới có khả năng chữa bệnh cho mọi người.
Mấy lời viết trên mong giúp phần nào cho mọi người hình dung ra được môn xoa bóp điểm huyệt, một môn ai ai cũng có thể làm được. Và muốn làm có hiệu quả cho bản thân, cho người thân thì chúng ta phải hiểu nó và học nó như thế nào.
Sài gòn 15/10/2015
Nguyễn Toàn Thắng.